ابراز نگرانی مشاور امنیت ملی کاخ سفید از برنامه هسته‌ای ایران دومین زمین لرزه نسبتا شدید در حسینیه اندیمشک ثبت شد زمین لرزه‌های خوزستان در لرستان احساس شد (۲۸ بهمن ۱۴۰۳) زلزله اهواز را لرزاند (۲۸ بهمن ۱۴۰۳) توصیه‌های دادستان کل کشور درباره خرید طلا به صورت اینترنتی تصادف در جاده صالح آباد خراسان رضوی یک فوتی و پنج مصدوم بر جای گذاشت (۲۸ بهمن ۱۴۰۳) معضلی به نام پساشرم! الگوی سوم زن مسلمان؛ حرفی نو در جهان اسلام است سپر دفاعی وزارت بهداشت در برابر حمله‌های هکری تقویت شد رئیس اتحادیه کانون‌های وکلا، وکالت اولیای دم مرحوم خالقی را برعهده گرفت رئیس سازمان بهزیستی خبر داد: افزایش ۴۰ درصدی مستمری ۱۴۰۴ مددجویان بهروز آذر: آموزش مهارت‌های زندگی در کنار توانمندسازی اقتصادی زنان ضروری است وزیر آموزش و پرورش: لایحه‌ای برای آموزش اجباری دانش‌آموزان تدوین شود ۱۲۰ بازرس برای نظارت بر مراکز اقامتی خراسان رضوی در نوروز ۱۴۰۴ آموزش می‌بینند ثبت جهانی منظر تاریخی کلات، آسباد‌ها و زیارت رضوی در اولویت کار میراث فرهنگی است آنچه مردان باید درباره پروستات بدانند رشد چشمگیر روش‌های نوین درمان سرطان در ایران نوجوانی و بحران چالش‌های کلامی | چطور می‌توانیم از  تنش‌های دوره نوجوانی پیشگیری کنیم؟ ساخت اورژانس بیمارستان حاشیه شهر مشهد در چندقدمی خط پایان کارت شرکت در آزمون دکترا و کارشناسی‌ارشد ۱۴۰۴ توزیع شد اطلاعیه سازمان وظیفه عمومی فراجا در خصوص مشمولان اعزامی اسفند ۱۴۰۳ دانشجوی دانشگاه تهران، پژوهشگر سال بریکس شد توضیحات وزیر علوم در خصوص افزایش امنیت در اطراف دانشگاه تهران رئیس پلیس فتا: سایت‌های «دیوار» و «شیپور» از انتشار آگهی وام خودداری کنند برگزاری جلسه فوق‌العاده کمیسیون آموزش برای بررسی موضوع قتل دانشجوی دانشگاه تهران، امروز (۲۸ بهمن ۱۴۰۳) اطلاعیه پلیس فراجا در خصوص اخبار دستگیری قاتل دانشجوی دانشگاه تهران کاهش زمان سفر تهران - مشهد به ۶ ساعت با برقی‌سازی راه‌آهن جزای نقدی مداخله در امر پزشکی به ۵۰۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد پیش‌بینی هواشناسی مشهد و خراسان رضوی امروز (یکشنبه، ۲۸ بهمن ۱۴۰۳) | نفوذ سامانه ناپایدار بارشی از فردا نخستین آزمایشگاه آسیب‌شناسی مولکولی دانشگاه علوم پزشکی مشهد افتتاح شد انتصاب ناصر سراج به دبیری ستاد حقوق بشر جمهوری اسلامی ایران
سرخط خبرها

حلوا بربری؛ نماینده خرده فرهنگ خاوری

  • کد خبر: ۱۲۶۲۸۱
  • ۲۹ شهريور ۱۴۰۱ - ۱۲:۲۴
حلوا بربری؛ نماینده خرده فرهنگ خاوری
در دهه آخر صفر، حلوایی در مشهد پخت می‌شود که بسیار شبیه سمنو است.

فرهنگ کهن ایرانی، مجموعه‌ای از خرده فرهنگ‌ها را در خود دارد که در آیینه هر کدام می‌توان ردپایی از آیین‌های کهن ایران زمین را به تماشا نشست.

فرهنگ «خاوری»‌ها یکی از همان خرده فرهنگ هاست؛ خرده فرهنگی که ظاهرا ریشه آن به قلب خراسان، در مناطق مرکزی افغانستان می‌رسد. خاوری‌ها سده هاست که در اطراف مشهد و در سده اخیر به ویژه در فریمان ساکن هستند. خاوری‌ها درصدی از جمعیت مشهد را هم تشکیل می‌دهند و البته آداب و رسوم ویژه خود را نیز کم و بیش دارند؛ و کم و بیش توانسته اند این آداب و رسوم را به روزگار معاصر هم برسانند.

یکی از این آداب، نان مخصوصی بود به نام «نان بربری» که تا همین سال‌های اخیر در مشهد و به ویژه در منطقه طلاب، پخت می‌شد. نان بربری، با آنچه امروز به عنوان نام بربری شناخته می‌شود، فرق داشت. نانی که امروز در مشهد به عنوان نان بربری می‌شناسیم، پیش از این‌ها با عنوان «نان فری» شناخته می‌شد. نان بربری، اما نانی بود بزرگ؛ حتی از نان سنگک هم بزرگ تر. تنور نان بربری، بر عکس دیگر تنور‌های معمول، در زمین قرار داشت و شاطر نان بربری، به طرز خطرناکی، برای پخت نان، ناچار بود در تنور، خم شود...

خاوری ها، برگرفته از فرهنگ کهن ایرانی، کلوچه‌ای هم می‌پزند که ویژه مناسبت‌های مذهبی است و از نوروز گرفته تا ایام چراغ و برات، پخت می‌شود. این کلوچه «بُسراق» نام دارد و کم و بیش، شبیه «نان روغنی» است که در سرتاسر خراسان به ویژه در آیین‌های سوگواری تهیه می‌شود. بسراق، در ایران غربی با عنوان «برساق» پخت می‌شود و نشان می‌دهد که دو سر این گستره وسیع، ارتباط پیوسته‌ای با یکدیگر داشته و دارند.

عظمت این پیوستگی وقتی بیشتر معلوم می‌شود که بدانیم، خاوری‌ها حلوایی هم دارند که بسیار بسیار شبیه سمنو است. «حلوا بربری» بیشتر از هر وقت دیگر، در دهه آخر صفر پخت می‌شود؛ نیز در ایام عزای حضرت صدیقه اطهر (س) و در ایام عزای حضرت زینب (س).

حلوا بربری هم مثل سمنو، یک حلوای زنانه است و درست مثل سمنو از جوانه گندم تهیه می‌شود. در این سال‌ها البته خانم‌های خاوری، حلوا را با آرد جوانه گندم می‌پزند. حلوا بربری، سفت‌تر از سمنو است و البته روغن هم دارد و گاهی هم بنا به ذائقه، شکر هم روی آن پاشیده می‌شود.

حلوا بربری ماندگاری بسیار بالایی دارد و حتی بیشتر از یک سال هم می‌شود آن را در محیط مناسب، نگه داشت.
حلوا بربری، جزئی از فرهنگ خاوری و جزئی از فرهنگ مشهدی است. خاوری‌ها باید همت کنند و این حلوا را که می‌تواند نماینده مناسبی برای فرهنگشان باشد، بیشتر معرفی کنند و بشناسانند.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->